Σκοτώνοντας την τηλεόραση και τη διαφήμιση

Μη μου πείτε ότι δεν έχετε ακούσει τελευταία κάποια συζήτηση για τις άδειες στην τηλεόραση. Όλοι έχουν άποψη για αυτό το θέμα. Αν μάλιστα παρακολουθείτε την ειδησεογραφία προσεκτικά, θα έχετε ίσως ενημερωθεί και για την «ενιαία πλατφόρμα διαφήμισης» που σχεδιάζεται. Από τη μία πλευρά μας λένε ότι έρχεται «τακτοποίηση της αγοράς» κι από την άλλη ότι σχεδιάζεται «έλεγχος της πληροφόρησης και της διαφημιστικής αγοράς από το κράτος». Αυτά είναι πράγματι κρίσιμα ζητήματα . Και, ειδικά για την τηλεόραση, είμαστε σε αναμονή της απόφασης του ΣτΕ για την συνταγματικότητα του νέου νόμου για την αδειοδότηση των καναλιών.

Όμως έχει ενδιαφέρον να δούμε το ζήτημα και από μια άλλη γωνία. Τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτήν την πολυσυζητημένη αγορά; Να το πω απλά; Κάθε λίγο το Κράτος ανακαλύπτει νεους τρόπους να εισπράττει για τα δημόσια ταμεία! Προστίθενται συνεχώς νέοι φόροι με τη δικαιολογία «να πληρώσουν επιτέλους τα κανάλια». Ακούγεται ευχάριστα ίσως στα αυτιά του πολίτη. Αλλά είναι έτσι;

Για κάθε διαφήμιση που βλέπουμε στην τηλεόραση, πληρώνεται ΦΠΑ, αγγελιόσημο (20%) και βέβαια κάθε εταιρεία (σταθμός ή διαφημιστική) φορολογείται με 29%. Πέρυσι η Πολιτεία έκρινε ότι ήταν ώρα να επιβληθεί και ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΟΣ φόρος 20% σε κάθε διαφήμιση που μεταδίδεται! Πού θα βρεθούν αυτά τα χρήματα σε μια αγορά που ο τζίρος από το 2009 και μετά έχει πέσει 60%;  Αυτό είχε ήδη ως αποτέλεσμα μεγάλη μείωση των θέσεων εργασίας και βέβαια πτώση των αμοιβών. Την κατάσταση αυτή πληρώνουν άνθρωποι με πολλά προσόντα, γνώσεις και ταλέντο (στελέχη διαφημιστικών εταιρειών και καναλιών, δημοσιογράφοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, γραφίστες, κειμενογράφοι, φωτογράφοι, τεχνικοί διαφόρων ειδικοτήτων).

Τώρα με.. ενθουσιασμό επιβάλλεται και η υποχρέωση να πληρωθούν εκατομμύρια για νέες άδειες. Άσχετα αν ήδη η DIGEA πληρώνει και αν τα κανάλια τόσα χρόνια πλήρωναν για τέλη συχνοτήτων. Μόνο το MEGA έχει καταβάλει για τέλη 34 εκατομμύρια. Και αναλογικά (με βάση τα χρόνια λειτουργίας) είναι τα ποσά που πλήρωσαν οι άλλοι σταθμοί. Tα εκατομμύρια για τις νέες άδειες αναπόφευκτα θα λείψουν από την την αγορά. Γιατί έτσι λειτουργεί η οικονομία. Οι πόροι δεν είναι άπειροι. Οι επιχειρήσεις για να πληρώσουν 10 εκατομμύρια για μια τηλεοπτική άδεια, θα πρέπει να εξοικονομήσουν 10 εκατομμύρια από κάπου αλλού. Θα απολυθούν άνθρωποι, θα μειωθούν τα κονδύλια για πρόγραμμα – άρα θα δουλέψουν λιγότεροι ηθοποιοι, σκηνοθέτες, μακιγιέρ κλπ. Θα κλείσουν κι άλλες εταιρείες παραγωγής. Από οικονομική άποψη η επιλογή αυτή είναι απλώς ακατανόητη. Ενισχύουμε τα έσοδα του κράτους από μια δραστηριότητα (παρολο που ήδη είναι σημαντικά!) και χτυπάμε έναν ολόκληρο κλάδο (από τον οποίο περιμένουμε έσοδα!)

Ας πάρουμε ένα παράδειγμα. Το «Νησί» δεν ήταν μόνο μια σειρά που πρόσφερε ποιοτική ψυχαγωγία στον κόσμο. Έδωσε δουλειά και έσοδα σε τόσο κόσμο που δούλεψε στην παραγωγή του. Έδωσε ζωή σε ένα χωριό έρημο στην Κρήτη! Και τελικά πουλήθηκε σε χώρες του εξωτερικού, φέρνοντας χρήματα στην οικονομία.

Και τώρα έχουμε και το σχέδιο για ενιαία πλατφόρμα διαφήμισης από τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας. Πώς θα τη χρηματοδοτήσει; Το μαντέψατε! Με έξτρα φόρο 10% επί του διαφημιστικού τζίρου (πέρα από ΦΠΑ, αγγελιόσημο, 20% ειδικό φόρο, 29% φόρο στην επιχείρηση!!) Που θα βρεθούν τα χρήματα για το έξτρα 10%; Μα φυσικά θα απολυθούν (κι άλλοι) εργαζόμενοι, θα μειωθούν (κι άλλο) οι αμοιβές και θα συμπιεστεί (κι άλλο) το κόστος παραγωγής διαφημιστικών σποτ. Άρα, λιγότερες δουλειές και ευκαιρίες για σκηνοθέτες, φωτογράφους, γραφίστες, ηθοποιούς κλπ ! Και ακόμη πιο δύσκολες συνθήκες για τη δημιουργικότητα. Ο Γ. Λάνθιμος και ο Ευθ. Φιλίππου (οι δημιουργοί του «Κυνόδοντα» και του «Αστακού») για όσους δεν το γνωρίζουν, από την διαφήμιση ξεκίνησαν!

Φόροι κι άλλοι φόροι λοιπόν για το κράτος. Αν χαθούν δουλειές και έσοδα σε έναν δυναμικό κλάδο της οικονομίας, δεν πειράζει.. Ας φύγουν κι άλλοι επαγελματίες από τον χώρο (ή και από τη χώρα). Στην Τουρκια ενισχύουν την παραγωγή και πουλάνε παντού τις σειρές τους. Στο Ισραήλ νέοι άνθρωποι βρίσκουν δουλειές σχεδιάζοντας concepts εκπομπών που παίζονται σε 3 ηπείρους! Στο μεταξύ, εμείς στην Ελλάδα κυνηγάμε την Ανάπτυξη..

Μη μου πείτε ότι δεν έχετε ακούσει τελευταία κάποια συζήτηση για τις άδειες στην τηλεόραση. Όλοι έχουν άποψη για αυτό το θέμα. Αν μάλιστα παρακολουθείτε την ειδησεογραφία προσεκτικά, θα έχετε ίσως ενημερωθεί και για την «ενιαία πλατφόρμα διαφήμισης» που σχεδιάζεται. Από τη μία πλευρά μας λένε ότι έρχεται «τακτοποίηση της αγοράς» κι από την άλλη ότι σχεδιάζεται «έλεγχος της πληροφόρησης και της διαφημιστικής αγοράς από το κράτος». Αυτά είναι πράγματι κρίσιμα ζητήματα . Και, ειδικά για την τηλεόραση, είμαστε σε αναμονή της απόφασης του ΣτΕ για την συνταγματικότητα του νέου νόμου για την αδειοδότηση των καναλιών. Όμως έχει ενδιαφέρον να δούμε το ζήτημα και από μια άλλη γωνία. Τι ακριβώς συμβαίνει σε αυτήν την πολυσυζητημένη αγορά; Να το πω απλά; Κάθε λίγο το Κράτος ανακαλύπτει νεους τρόπους να εισπράττει για τα δημόσια ταμεία! Προστίθενται συνεχώς νέοι φόροι με τη δικαιολογία «να πληρώσουν επιτέλους τα κανάλια». Ακούγεται ευχάριστα ίσως στα αυτιά του πολίτη. Αλλά είναι έτσι; Για κάθε διαφήμιση που βλέπουμε στην τηλεόραση, πληρώνεται ΦΠΑ, αγγελιόσημο (20%) και βέβαια κάθε εταιρεία (σταθμός ή διαφημιστική) φορολογείται με 29%. Πέρυσι η Πολιτεία έκρινε ότι ήταν ώρα να επιβληθεί και ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΟΣ φόρος 20% σε κάθε διαφήμιση που μεταδίδεται! Πού θα βρεθούν αυτά τα χρήματα σε μια αγορά που ο τζίρος από το 2009 και μετά έχει πέσει 60%;  Αυτό είχε ήδη ως αποτέλεσμα μεγάλη μείωση των θέσεων εργασίας και βέβαια πτώση των αμοιβών. Την κατάσταση αυτή πληρώνουν άνθρωποι με πολλά προσόντα, γνώσεις και ταλέντο (στελέχη διαφημιστικών εταιρειών και καναλιών, δημοσιογράφοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, γραφίστες, κειμενογράφοι, φωτογράφοι, τεχνικοί διαφόρων ειδικοτήτων). Τώρα με.. ενθουσιασμό επιβάλλεται και η υποχρέωση να πληρωθούν εκατομμύρια για νέες άδειες. Άσχετα αν ήδη η DIGEA πληρώνει και αν τα κανάλια τόσα χρόνια πλήρωναν για τέλη συχνοτήτων. Μόνο το MEGA έχει καταβάλει για τέλη 34 εκατομμύρια. Και αναλογικά (με βάση τα χρόνια λειτουργίας) είναι τα ποσά που πλήρωσαν οι άλλοι σταθμοί. Tα εκατομμύρια για τις νέες άδειες αναπόφευκτα θα λείψουν από την την αγορά. Γιατί έτσι λειτουργεί η οικονομία. Οι πόροι δεν είναι άπειροι. Οι επιχειρήσεις για να πληρώσουν 10 εκατομμύρια για μια τηλεοπτική άδεια, θα πρέπει να εξοικονομήσουν 10 εκατομμύρια από κάπου αλλού. Θα απολυθούν άνθρωποι, θα μειωθούν τα κονδύλια για πρόγραμμα – άρα θα δουλέψουν λιγότεροι ηθοποιοι, σκηνοθέτες, μακιγιέρ κλπ. Θα κλείσουν κι άλλες εταιρείες παραγωγής. Από οικονομική άποψη η επιλογή αυτή είναι απλώς ακατανόητη. Ενισχύουμε τα έσοδα του κράτους από μια δραστηριότητα (παρολο που ήδη είναι σημαντικά!) και χτυπάμε έναν ολόκληρο κλάδο (από τον οποίο περιμένουμε έσοδα!) Ας πάρουμε ένα παράδειγμα. Το «Νησί» δεν ήταν μόνο μια σειρά που πρόσφερε ποιοτική ψυχαγωγία στον κόσμο. Έδωσε δουλειά και έσοδα σε τόσο κόσμο που δούλεψε στην παραγωγή του. Έδωσε ζωή σε ένα χωριό έρημο στην Κρήτη! Και τελικά πουλήθηκε σε χώρες του εξωτερικού, φέρνοντας χρήματα στην οικονομία. Και τώρα έχουμε και το σχέδιο για ενιαία πλατφόρμα διαφήμισης από τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας. Πώς θα τη χρηματοδοτήσει; Το μαντέψατε! Με έξτρα φόρο 10% επί του διαφημιστικού τζίρου (πέρα από ΦΠΑ, αγγελιόσημο, 20% ειδικό φόρο, 29% φόρο στην επιχείρηση!!) Που θα βρεθούν τα χρήματα για το έξτρα 10%; Μα φυσικά θα απολυθούν (κι άλλοι) εργαζόμενοι, θα μειωθούν (κι άλλο) οι αμοιβές και θα συμπιεστεί (κι άλλο) το κόστος παραγωγής διαφημιστικών σποτ. Άρα, λιγότερες δουλειές και ευκαιρίες για σκηνοθέτες, φωτογράφους, γραφίστες, ηθοποιούς κλπ ! Και ακόμη πιο δύσκολες συνθήκες για τη δημιουργικότητα. Ο Γ. Λάνθιμος και ο Ευθ. Φιλίππου (οι δημιουργοί του «Κυνόδοντα» και του «Αστακού») για όσους δεν το γνωρίζουν, από την διαφήμιση ξεκίνησαν! Φόροι κι άλλοι φόροι λοιπόν για το κράτος. Αν χαθούν δουλειές και έσοδα σε έναν δυναμικό κλάδο της οικονομίας, δεν πειράζει.. Ας φύγουν κι άλλοι επαγελματίες από τον χώρο (ή και από τη χώρα). Στην Τουρκια ενισχύουν την παραγωγή και πουλάνε παντού τις σειρές τους. Στο Ισραήλ νέοι άνθρωποι βρίσκουν δουλειές σχεδιάζοντας concepts εκπομπών που παίζονται σε 3 ηπείρους! Στο μεταξύ, εμείς στην Ελλάδα κυνηγάμε την Ανάπτυξη..

Γράφει ο Χάρης Γούλιος-athensvoice